آشنائی مختصری با هنرمند متعهد چینی که به حمایت از "یاران" محروم ایران بپا خاسته

مهرداد (1)

امروزه به جرأت می توان گفت که از هیچ نفس منصفی پنهان و پوشیده نیست که دیانت بهائی بهمراه پیروانش از بدو تأسیس در خطۀ مقّدس ایران منظماً مرتباً مورد هجوم و ستم و بی وفائی بسیاری از نفوس عادی، دولتمردان و دولتیان هموطن خویش قرار گرفته اند. از همان ابتدای شروع، شهادت و محرومیت به هر نوع و قسم برای کلیه این عزیزان وفادار به جهان و جهانیان و بالاخص به موطن مآلوف خویش و مؤمن به امرالله مقدّر گردیده. در حالی که شاید نمی بایست چنین باشد ولی به نظر می رسد که تقدیر خطی دیگر رقم زده. فتوحات و نصرت امرُالله [دین بهائی] همواره با زجر و ستم و محرومیت مؤمنین همراه بوده و هست. این حملات و صدمات همواره در طول ایّام هر هنگام با جلوه و نمایشی متنوع و دگرگون عامل تضیقات و محرومیّت های این فئۀ مظلوم و مشتِ ضعفا شده، ولی در چند دهۀ اخیر جلوه و شدت و تنوعی دیگر بخود گرفته تا حدّی که حتی بیش از دویست قلب دیگر به سینۀ تاریخ مشعشع امرِ الهی اضافه گردیده. همواره این قلوب خستگی ناپذیر، نبّاض و در طپش به حیات روحانی خویش ادامه می دهند تا به ثمر رساندن اهدافی که مقدّر شده وبه خاطرش جان داده اند حال حامی آن نفوسی هستند که بنوبۀ خود با از خود گذشتکی قیام نموده و در طریق خدمت در پی اقدام ایشان گام بر می دارند.

در عین حال که بسیاری از نامهربانان جفای زیاد نمودند، ولی بودند بسیاری از مهربانان با آگاهی کامل از مظلومیّت این محرومان سینۀ ستبر خویش را سپر نموده و قیام به دفاع و برای احقاق حقوق این گروه مظلوم برخاستند. حمایت و پشتیبانی این مردم انسان دوست به گروه خاص و یا دستۀ مشخّصی منحصر نیست بلکه از تمام اقشار مردم جهان، چه در داخل و چه در خارج از ایران اعم از وکلا، سیاستمداران، دانشمندان، ارباب ادیان، هنرمندان، ارباب جرائد، نویسندگان، متفکرین و دگر گروه های بشر دوست هستند که شمارشان هم کم نبوده بپا خواسته تا اینکه بتوانند دستی از این ماتم زدگان بگیرند و باعث شادی و شعف قلبشان گردند. این اقدام مسلماً قوّت قلبی است که این محرومان لازم دارند تا بتوانند به ادامۀ حیات پُردرد خود بپردازند.

بسیاری از این نفوس با وفا و متعهد با دفاع از یاران و محرومان بهائی نه تنها عملی مشکور و پسندیده به منصۀ ظهور رسانده اند بلکه به آنچه که به عنوان نوع بشر معتقدند عملاً مهر تصویب زده اند. این نفوس متعهد به هیچ مرز و بومی خاص متعلق نیستند بلکه متعلق به جامعه جهانی نوع بشر هستند که از قدیم الایام بهائیان هم آوازۀ وحدت و یکی بودن نوع بشر را سر آغاز امور یومیه خویش قرار دادند و مسلماً تا به ثمر رساندن این هدف از پای نخواهند نشست و با راهی صلح آمیز تدریجاً این اصل اساسی را صبورانه حتی با تحمّل صدمات و زجر و لطمه هم که شده به همنوعان خود می آموزند و تاریخ حیاتشان مملو از تحمّل و صبری بی نظیر و استقامتی مثل زدنی است.

گرچه اجر زحمات و اقدامات این نفوس محترم بجای خویش همواره محفوظ است که با هیچ ارزش زمینی نمی توان قدر و قیمتی برآن نهاد ولی باید به یکی از نفوس عزیزی که اخیراً با هنر خویش به حمایت یاران و عزیزان محروم در ایران بپا خواسته توجّه نمود. گرچه ممکن است قدردانی شایسته ای نباشد ولی به بهتر شناختن وی بنفسه کمک می کند تا شاید در آینده بتوان بهتر از وی قدردانی نمود. شخص نامبرده هنرمند مشهور چینی اَی وی وی (Ai Weiwei) می باشد که بسیار بمورد و بجا است که از ایشان هم بنا به همان خصلت خوب انسانی مان قدردانی نمائیم و شاید این نوشتار کمکی به این امر مهم بنماید که هدفش شناسنائی بیشتر وی می باشد.

اقدام وی در حمایت از گروه مظلوم زندانی "یاران ایران" به موجب مثل معروف "شکسته استخوان داند بهای مومیائی را" می باشد زیرا این نفس عزیز به دلیل فعالیّت های بشر دوستانه خویش بخوبی به صدمات و ستم های وارده بر محرومان جهان آگاه است زیرا که خویش بنفسه چشیده و می داند که چه دوران دردناکی است.

اَی وی وی در تاریخ 28 آگوست سال 1957 در شهر بیجینگ یا پکن(Peking) درکشور چین متولد شد و هنگامی که طفلی یک ساله بود همراه پدر شاعرش به علت فعالیّت های سیاسی وی به یک اردوگاه کارگری در شمال شرقی چین و بعداً هم برای مدت شانزده سال به غرب چین تبعید شدند. بعد از تغییرات اوضاع سیاسی آن ایّام در سال 1976 به شهر پکن برگشتند. وی در سال 1978 برای تحصیل در آکامی فیلم سازی پکن ثبت نام کرد و درهمان سال گروه تئاتری خویش را با چند نفر از هنرمندان متعهّد دیگر بنام "ستارگان" تأسیس نمود و در کارهای هنری این گروه هم شرکت کرد. از سال 1981 تا 1993 به شهر نیویورک در ایالات متحده امریکا نقل مکان نمود و به مدّت کوتاهی در مؤسّسۀ طرّاحی پارسونز (Parsons School of Design) درهمان شهر مشغول به تحصیل شد ولی بعد از مدت کوتاهی مدرسه را رها کرده و برای گذراندن زندگی به نقاشی خیابانی روی آورد. علاوه بر آن در ایّام کم کاری به عکاسی هم توجّه خاصّی نشان داد که نهایتاً این علاقه باعث شد که مجموعۀ ارزشمندی از آثار عکاسی خویش بجا گذارد.

آی وی وی در سال 1993 میلادی به علّت کسالت پدرش به پکن مراجعت کرد و در عین حال با همکاری نویسندۀ دیگری از دوستان خود به انتشار سه جلد کتاب در بارۀ هنرمندان جوان موفق شد.

این هنرمند نه تنها در کشور موطنش، چین از شهرت خاصّی برخودار است ولی در بسیاری از کشورهای جهان نامش در محافل هنری و سیاسی در میان علاقه مندان وی شنیده می شود. گرچه هنر و آثار هنری وی جای خویش را در میان جوامع متعدده پیدا نموده ولی یکی از عوامل دیگر شهرتش فعالیّت های بشر دوستانۀ وی می باشد. هم چنین در سال 2005 از طریق اینترنت آی وی وی فعالیّت سیاسی خویش را بطوری جدّی شروع نمود که بعد از چهار سال دیگر اجازۀ ادامۀ این فعالیّت ها از طریق مدیران وب سایت به وی داده نشد.

وی قبلاً در شانگهای برای مدّت خیلی کوتاه به بهانۀ عدم داشتن پروانۀ ساختمان برای استودیوی هنری خویش بازداشت شده بود ولی در سال 2011 در ماه آپریل درحالی که از فرودگاه پکن عازم هنگ کنک بود بوسیلۀ مامورین دستگیر شده و به جرم های ندادن مالیات به دولت و دیگر مسائل مختلف برای مدّت سه ماه بازداشت گردید. ولی بعد از سه ماه به قید ضمانت آزاد گردیده و بعد از مدّت کوتاهی از همین ضمانت هم صرف نظر شد ولی وی مجاز نبود که از شهر پکن برای مدت یک سال خارج گردد. در این مدت بسیاری از فعالین هنری و سیاسی در تمام دنیا برای استخلاص وی اقداماتی نمودند. از جمله نفوس مشهور، مؤسسات و کشور هایی که تقاضای خاتمه دادن حصر وی را نمودند می توان از ایالات متحدۀ امریکا، اتحادیۀ اروپا، برندۀ جایزۀ نوبل صلح لیو شیاو بو(Liu Xioa bo) و همچنین هنرمندان بسیاری از هنگ کنک، تایوان و آلمان را نام برد.

آثار هُنری اَی وی وی

گرچه آی وی وی آثار هنری بسیار زیادی در نقاط مختلفه به عرضه نمایش گذاشته که به عنوان نمونه می توان از نمایش آثار هنری وی در لندن، نیویورک و برلین نام برد، ولی یکی از مهم ترین و مشهورترین کارهای طراحی وی که با همکاری یکی از هنرمندان سویسی انجام گرفته طرح استادیوم اصلی مجموعۀ ورزشی پکن برای المپیک سال 2008 می باشد که در میان مردمان به "آشیانۀ پرندگان" مشهور است که امروزه به عنوان نمادی زیبا در بسیاری از محافل و مؤسّسات ورزشی یاد می شود. علاوه بر آثار طراحی از آثار هنری زیاد دیگر وی من جمله کارهای هنری چوبی و عکاسی و فیلم های کوتاه و فیلم مستند را می توان ذکر کرد.

دیگر از آثار او مجسمۀ سرهای دوازده حیوان (Chinese Zodiac ) است که هر کدام در کشور چین و فرهنگ چینی سالیانه به نوبه و به دنبال هم نماد هر سال متفاوت را نشان می دهد که در خیابان پنجم نزدیک پارک مرکزی نیویورک در مقابل ساختمان پولیتزر(Pulitzer Foundation) بصورت دائمی به نمایش گذاشته شده.

یکی از آثار اخیر هنری این هنرمند متعهد که در موزه الکاتراز (Alcatraz) به نمایش گذاشته و نام آن را "قهرمانان زمان ما" نهاده (2) درست نمودن تصویر بیش از 176 افراد از فعّالین حقوق بشر و نفوس مشهور جوامع مختلف است که با قطعات لگو (Lego) می باشد که امری است بسیار مشکل. قطعات لگو که برای بازی خردسالان و نونهالان طراحی و ساخته شده بنحوی است که از نرمش خاصی برخودار نیست که بتوان آنان را به هر شکلی در آورد. ابتکار و نبوغ این هنرمند حال به نحوی معلوم می شود که توانسته این قطعات را طوری کنار هم بگذارد که تصویر مورد نمایش وضوحاً نشان دهنده صاحب تصویر است و بآسانی قابل تشخیص می باشند. کسانی که با این قطعات آشنایی دارند می دانند که طوری طراحی شده اند که خردسالان بتواند بنحو مشخصی آنها را بکار بگیرند که تدریجاً مهارت لازم را در بکار گرفتن دست و انگشتان خویش در آینده برای استفاده از ابزار مختلف کسب کنند. در این نمایش تصویری علاوه بر بسیاری از نفوس مشهور باید تصاویر "یاران ایران" را ذکر نمود. در این نمایش این هنرمند با بکار گرفتن ملیون ها قطعات لگو توانسته تصاویر این عزیزان را که بیگناه به زندان افتاده اند بنحو دقیق و زیبائی کامل جلوه گر نماید. این اثر وی علاوه بر خلاقیّت و هنری بودنش از اهمیّت خاصّی برخودار است زیرا اقدام به حمایت از این ستمدیدگان بنفسه مورد قدردانی و ستایش است که این هنرمند که خودش هم مورد صدمات و سختی قرار گرفته دقیقاً با رنج و غم آنانی که مظلومانه به خاطر بهبود حیات همنوعان خویش قیام نموده اند آگاهی دارد. (3)

ای وی وی در طول زندگی هنری خویش از مجامع علمی و هنری موفق به دریافت جوایز بسیار زیادی گردیده که در این مختصر نمی توان از تمامی آنها یاد نمود ولی می توان از دریافت نمودن عنوان دکترای افتخاری وی از دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی دانشگاه گنت (University of Ghent) در بلژیک و هم چنین دعوت وی به تدریس به عنوان استاد مدعو در دانشگاه برلین را نامبرد. این دعوت ها در مجامع علمی نشان دهنده علاقۀ وی به تمامی مسائل اجتماعی و حمایت از حقوق بشر است. علاوه بر این ایشان جوائز بسیاری از مجلات هنری و موسسات سیاسی و هنری دریافت نموده اند که این مختصر اجازه درج تمامی آنها را نمی دهد و برای ایشان در خدمات نوع دوستانۀ وی موفقیّت های زیادی آرزو مندیم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- منابع متفاوت بسیاری اعم از انگلیسی و چینی در نوشتن این مقاله مورد استفاده قرار گرفته
2- //iranpresswatch.org/post/11791/
3- //povodebaha.blogspot.jp/2015/04/imagens-de-prisoneiros-bahais-num…