حکم حضرت بهاءالله در لغو بَردگی (۱)

نوشته مایکل کِرتوتی ‌(Michael Curtotti)(۲)

۸ می ۲۰۱۷

ترجمۀ مهرداد جعفری

حضرت بهاءالله اظهارِ امر فرمودند که بشر را از بَردگی آزاد نمایند. این جمله را می توان به چند گونه تعبیر کرد.

حضرت بهاءالله صریحاً در تعالیم خویش بَردگی را لغو فرمودند.

« قَدْ حُرِّمَ عَلَیکُم بَیعُ الاِماءِ وَ الغِلمانِ. لَیسَ لِعَبدٍ اَنْ یَشتَریَ عَبداً نَهیاً فی لوحِ الله... وَ لَیسَ لِاَحَدٍ اَنْ یَفتَخِرَ عَلیٰ اَحَدٍ. کُلٌّ اَرِقّاءُ لَهُ وَ اَدِلّاءُ عَلٰی اَنَّهُ لا اِلهَ الّا هُو. اِنَّهُ کانَ عَلیٰ کُلِّ شَیءٍ حَکیماً» (۳)

حضرت بهاءالله عملاً هم برده ها را آزاد فرمودند. حضرت بهاءالله فرزند یکی از نجبای ایران بودند. در دوران اولیّۀ زندگی خانواده ایشان تعدادی برده در منزل داشتند. سالیانی قبل از نزول حکم لغو بَردگی حضرت بهاءالله برده هائی را که از پدر ایشان به ارث برده بودند آزاد نمودند.(۴)

آنچه را که به عنوان وسیلۀ آزادی به این امر می توان ذکر نمود و حضرت بهاءالله به کار گرفته اند، مناجاتی است برای نفوس آزاد شده که تا به امروز آزاد هستند. در این مناجات مانند بیان مبارک که در بالا آمده حضرت بهاءالله تأکید به تساوی مقام تمام افراد انسانی می فرمایند. قسمتی از آن در زیر آمده:

«بَعدَ الَّذی کانَ مالِکُهُ مَملوکاً لِنَفسِکَ وَ خادِماً لِحَضرَتِکَ وَ فانِیاً لَدیٰ ظهوراتِ رُبوبیَّتِکَ... کَیفَ یَقدِرُ هذَا المَملوکُ اَن یَدَّعیَ فیٖ نَفسِه مالِکیَّةَ اَحَدٍ... یا اِلهیٖ لَمّا طَلَبَ مِن هذَا العَبدِ حُرِّیَّةَ نَفسِه لِذا اُشهِدُکَ حینَئِذٍ بِأنّی اَطلَقْتُهُ فی سَبیلِکَ وَ حَرَّرْتُهُ لِاسْمِکَ وَ فَکَّیْتُ [فَکَّکتُ] عُنُقَهُ عَنْ حَبلِ العُبُودیَّةِ لِیَعبُدَکَ فی آناءِ اللَّیلِ وَ اَطرافِ النَّهارِ وَ لِئلّا تَفُکَّ عُنُقی عَنْ حَبلِ عُبُودِیَّتِکَ وَ اِنَّ هذا اَمَلی وَ رَجائی وَ اِنَّکَ اَنتَ عَلیٰ ذلِکَ لَشَهیدٌ قَدیرٌ»(۵)

در موضع دیگری از آثار بهائی، نظر مبارک حضرت بهاءالله را می توان در لوحی خطاب به ملکۀ ویکتوریا یافت. حضرت بهاءالله تصمیم ملکه را در لغو بَردگی در قلمروی وی اقدامی پسندیده محسوب فرمودند.

«قَدْ بَلَغَنا اَنَّکِ مَنَعْتِ بَیعَ الغِلمانِ وَ الاِماءِ. هذا ما حَکَمَ بِهِ اللهُ فی هذَا الظُّهورِ البَدیعِ. قَدْ کَتَبَ اللهُ لَکِ جَزاءَ ذلِکَ اِنَّهُ مُوَفِّیٖ اُجُورَ المُحسِنینَ.»(۶)

ولی بیشتر از یک نوع بَردگی را می توان در جامعۀ انسانی مشاهده نمود ـ بیش از یک نوع اسیری.

« ای بندۀ من، از بندِ مُلک خود را رهائی بخش و از حبسِ نفس خود را آزاد کن وقت را غنیمت شمر زیرا که این وقت را دیگر نبینی و این زمان را هرگز نیابی»(۷)

« راه آزادی باز شده، بشتابید و چشمه دانائی جوشیده، از او بیاشامید.»(۸)

عموماً مورد قبول همگان است که آزادی بنفسه دارای ارزشی است. بهای آزادی بشر، اسیری نفسِ مقدّسِ حضرت بهاءالله بود.

«قَدْ قُیِّدَ جَمالُ القِدَمِ لِاِطلاقِ العالَمِ وَ حُبِسَ فِی الحِصنِ الأعظمِ لِعِتقِ العالمین وَ اخْتارَ لِنَفسِهِ الأحزانَ لِسُرورِ مَنْ فِی الأکوانِ هذا مِن رَحمَةِ رَبِّکَ الرَّحمنِ الرَّحیمِ قَدْ قَبِلنَا الذّلّةَ لِعِزِّکُم وَ الشَّدایدَ لِرَخائِکُم یا مَلَأ المُوَحِّدینَ اِنَّ الّذی جاءَ لِتعمیرِ العالَمِ قَدْ اَسْکَنَهُ المُشرِکونَ فیٖ اَخرَبِ البِلاد.»(۹)

پاورقی ها:
توجه: برای «محفوظ بودن حقّ چاپ» به اصل مقاله به انگلیسی مراجعه فرمائید.
(۱). این مقالۀ شمارۀ ۳۲ نویسنده می باشد.
(۲). مایکل کِرتوتی به مناسبت جشن دویستمین سالگرد تولد مبارک حضرت بهاءالله که در ۲۱\۲۲ اکتبر ۲۰۱۷ برگزار می گردد تعهّد شخصی نموده که تا آن روز ۲۰۰ مقاله در مواضیع مختلفه دیانت بهائی بنویسد، برای اصل این مقاله ها مراجعه کنید به //beyondforeignness.org/
(۳). کتاب مستطاب اقدس. بند ۷۲. [مضمون به فارسی: بر شما حرام شده خرید و فروش کنیزان و غلامان. بنده ای مجاز به خرید و فروش بنده ای نیست، نهی ای است در لوح خداوند... و بر احدی نیست که بر احدی افتخار کند. کل بندگان اویند و دلایلی هستند بر این که همانا نیست خدایی جز او. بدرستی که او بر هر چیزی حکیم است.]
(۴). برای اطلاع بیشتر مراجعه کنید به //bahaiteachings.org/
(۵). یکی ازالواح منتشره نشده حضرت بهاءالله. مراجعه کنید به:
//bahaiteachings.org/the-bahai-prayer-that-freed-the-slaves
[مضمون به فارسی: [ای خدایای من] بعد از آن که مالکش مملوکی است برای تو و خادمی است در پیشگاه تو و فانی است نزد ظهورات ربوبیّتِ تو... چگونه این مملوک قادر است در نفسِ خود ادّعای مالکیّتِ احدی را نماید؟!... ای خدای من هنگامی که او از این بنده آزادیِ خود را طلبید لذا اینک تو را شاهد می گیرم که همانا من او را در راه تو آزادش نمودم و به خاطر اسم تو رهایش کردم و گردنش را از ریسمان بندگی آزاد نمودم تا تو را در اوقات شب و روز عبادت کند و تا این که گردن مرا از ریسمان بندگی ات رها نسازی و بدرستی که این امید و آرزوی من است و بدرستی که تو بر این البتّه شاهد و قدیری.]
(۶). لوح مبارک خطاب به ملکۀ ویکتوریا، نداء رب الجنود، صفحه ۲۴. [مضمون به فارسی: به ما خبر رسیده است که تو خرید و فروش غلامان و کنیزان را منع کرده ای. این آن چیزی است که خداوند در این ظهور بدیع [دین بهائی] به آن حکم فرمود. خداوند برای تو جزای آن را نوشته است. بدرستی که او دهندۀ پاداش های نیکوکاران است.]
(۷). کلمات مکنونه فارسی شمارۀ ۴۰.
(۸). لوح مبارک خطاب به مانکچی صاحب. برای اطلاع بیشتر مراجعه کنید به:
//bahaiwritings.blogspot.com/2008/12/blog-post_28.html
(۹). منتخباتی از آثار حضرت بهاءالله شماره ۴۵. [مضمون به فارسی: جمالِ قِدَم- حضرت بهاءُالله- برای رهایی عالَم در بند و زنجیر گرفتار شده است و برای آزادی عالمیان در قلعۀ اعظم محبوس گردید و برای شادی جهانیان غم ها را برای خود اختیار نمود. این از رحمت پروردگار رحمن رحیمِ تو است. ذلّت را به خاطر عزّتِ شما و شدائد را به خاطر آسایش و رفاه شما پذیرفتیم ای گروه مُوحّدین. بدرستی آن که برای اصلاح و تعمیر عالَم آمد، مشرکین او را در خراب ترین شهرها جاداده اند...]