لوح حضرتِ بهاءُالله خطاب به ملکه ویکتوریا: اصلاحِ عالَم (۱)
نوشتۀ مایکل کِرتوتی ‌(Michael Curtotti) (۲)

۲۹ اگوست ۲۰۱۷
ترجمۀ مهرداد جعفری

از تمامی پادشاهان و رؤسای اَرض که مورد خطاب حضرت بهاءُالله قرار گرفتند تنها نفسی که گزارش شده از روی درایت به ندای ایشان پاسخ داد ملکه ویکتوریا است که گفته بود

«چنانچه ندا و دعوت از جانب خدا است البتّه پیشرفت خواهد کرد در غیر این صورت به هیچ وجه ضرری وارد نخواهد آورد.» ۳

لوحِ مبارک خطاب به وی در حوالی سال ۱۸۶۸ بعد از ورود به عَکّا نازل گردیده که بخشی از «سورۀ هیکل» //www.noghtenazar.org/node/1688 را تشکیل می دهد.

در لوح خطاب به ملکه ویکتوریا ما شاهد یکی دیگر از ابعاد احکام و رسالت نفس مبارک حضرت بهاءُالله می باشیم و مانند الواح دیگر خطاب به دیگر پادشاهان صریحاً هدف از اَمرِ اَقدَسِ خویش را بیان می فرمایند که:

«قَدْ اَتیٰ جَمالُ القِدَمِ وَ الاِسْمِ الاَعْظَمِ لِحَیٰوةِ العالَمِ وَ اتِّحادِهِمْ.» ۴ [مضمون به فارسی: جَمالِ قِدَم و اِسمِ اَعظَم [هر دو از القاب حضرت بهاءُالله] برای زندگیِ عالمیان و اتّحادِ ایشان آمده است.]

در مقایسه با لوح مبارک دوّم خطاب به ناپلئون سوّم که بسیاری از رفتارهای شخصی و اجتماعی را به وی یادآوری می فرمایند، در خطاب به ملکه ویکتوریا حضرت بهاءُالله در موارد مربوط به امور جامعۀ بشری بیاناتی غَرّا نازل فرمودند. حضرت بهاءُالله ممنوعیّتِ برده داری را که ملکه ویکتوریا آن را مورد اجرا گذاشته بود تحسین می نمایند.

«قَدْ بَلَغَنا اَنَّکِ مَنَعْتِ بَیعَ الغِلمانِ وَ الاِماءِ. هذا ما حَکَمَ بِهِ اللهُ فی هذَا الظُّهورِ البَدیعِ. قَدْ کَتَبَ اللهُ لَکِ جَزاءَ ذلِکَ اِنَّهُ مُوَفِّیٖ اُجُورَ المُحسِنینَ.»( ۵) [مضمون به فارسی: به ما خبر رسیده است که تو خرید و فروش غلامان و کنیزان را منع کرده ای. این آن چیزی است که خداوند در این ظهور بدیع [دین بهائی] به آن حکم فرمود. خداوند برای تو جزای آن را نوشته است. بدرستی که او دهندۀ پاداش های نیکوکاران است.]

این قسمت از بیان مبارک بسیار قابل توجّه است زیرا چند سال بعد هم در کتاب احکام (کتاب مستطاب اَقدس) نازل گردیده و حضرت بهاءُالله حکم برده داری را لغو و مذموم شمردند.

یک بررسی سطحی از تاریخ امپراطوری دولت انگلیس شاهد مردود شمردن تدریجی برده داری است. در سال ۱۸۰۷ بریتانیا صریحاً تجارت برده را ممنوع کرد. در سال ۱۸۳۳ برده داری بکلّی لغو گردید، گرچه مناطقی (مانند هندوستان که از عناصر عمدۀ امپراطوری بود) و تحت کنترل شرکت «هند شرقی» بود، کشورهای سیلان و سنت هلن شامل این قانون نگردید و تا سال ۱۸۴۳ طول کشید که قانون لغو برداری در هندوستان (که هنوز تحت کنترل شرکت هند شرق بود) مورد تصویب قرار گیرد و رسماً لغو شود. در سال ۱۸۶۱ طبق قانون جنائی هندوستان خرید و فروش برده غیر قانونی گردید و جرم محسوب می شد. علاوه بر این اقدامات در طول قرن نوزدهم بریتانیا با به کار گرفتن قوای نیروی دریائی خود از خرید و فروش برده در آفریقا ممانعت می نمود.

بعد از مطلب برده داری، حضرت بهاءُالله به نحوۀ دموکراسی جاری در دولت بریتانیا می پردازند.

«وَ سَمِعْنا اَنَّکِ اَوْدَعْتِ زِمامَ المُشاوَرَةِ بِاَیادِی الجُمهُورِ نِعْمَ ما عَمِلْتِ لِاَنَّ بِها تَسْتَحْکِمُ اُصُولُ اَبْنِیَةِ الاُمورِ وَ تَطمَئِنُّ قُلوُبُ مَنْ فیٖ ظِلِّکِ مِنْ کُلِّ وَضیعٍ وَ شَریفٍ.» ۶ [مضمون به فارسی: و شنیدیم که تو زمامِ مشورت را به دست مردم واگذاشتی چه خوب است آنچه عمل نمودی چه که به مشورت اصول و پایه های بناهایِ اُمور مستحکم می شود و قلوب آنانی که در ظلِّ تو هستند از هر وضیع و شریفی مطمئن می گردد.]

حکومت مردم بر مردم یا دموکراسی از همین دوره تدریجاً گسترش یافت و در دوران ملکه ویکتوریا به مناطق دیگر هم کشیده شد و تا قرن بیستم طول کشید که در انگلستان تمامی مردان و زنان از حقّ رأی بطور یکسان بهره مند گردیدند. ولی پیش از قرن نوزدهم انگلستان دارای تاریخی طولانی در برقراری مجلس شور منتخب از نمایندگان ملّت برخوردار بود. ملکه ویکتوریا برعکس همکاران قبلی خویش به هیچ وجه هیچ یک از دولت های خویش را از قدرت بر کنار ننمود. در مقام مقایسۀ دو دولت ایران و عثمانی (که حضرت بهاءُالله و پیروانشان در کشورشان مورد آزار و صدمات فراوان قرار گرفتند) در هنگام نزول این لوح مبارک حکومتی خود کامه و مستبد داشتند.

حال باید توجّه به مطلب اصلی این لوح مبارک نمود و آن این که نظر حضرت بهاءُالله به بهبودی امور جهان معطوف می گردد. حضرت بهاءُالله در این لوح مبارک خویشتن را صریحاً « مُصْلِحُ العالَم» [اصلاح کنندۀ عالم] می نامند.

خطاب به نمایندگان مجلس شور حضرت بهاءُالله می فرمایند که باید «اُمَنآءَ بَینَ العِبادِ» [مضمون به فارسی: امین ها بین مردمان] بوده و خویشتن را«وُکَلاءَ اللهِ لِمَنْ عَلَی الاَرضِ» [مضمون به فارسی: وکلای خدا برای همۀ اهل کرۀ زمین.] محسوب دارند. در همین مقام است که حضرت بهاءُالله با بیاناتِ نُصحیّه به نمایندگان شور (از جهتی تمامی مجالس شور) می فرمانید عالَم را به عنوان یک هیکل و نَفْسْ مشاهده نمایند.

«یا اَصحابَ المَجالِسِ هُناکَ وَ فی دیارٍ اُخریٰ تَدَبَّرُوا وَ تَکَلَّمُوا فیما یَصْلُحُ بِهِ العالَمُ وَ حالُهُ لَو کُنتُم مِنَ المُتَوَسِّمینَ. اُنظُرُوا العالَمَ کَهَیکَلِ اِنسانٍ اِنَّهُ خُلِقَ صَحیحاً کامِلاً اِعْتَرَتْهُ الاَمراضُ بِالاَسبابِ المُختَلِفَةِ المُتَغایِرة.» ۷ [مضمون به فارسی: ای اصحاب مجالس در آنجا و در شهرهای دیگر تدبّر و گفتگو کنید در آنچه که عالَم و حال و وضعش بواسطۀ آن خوب و اصلاح می شود؛ اگر از هوشمندان باشید. جهان را مانند یک هیکل و پیکرِ انسانی ببینید بدرستی که صحیح و کامل خلق شد؛ بیماری ها به اسباب مختلف متغایر بر این هیکل عارض شد.]

بطور عمومی این نکته آن امری نیست که امروزه بشر از دموکراسی و یا در روابط جهانی استنباط نموده باشد. بیان مبارک نظریۀ دموکراسی را بنحوی عمیق تر بررسی نموده که هدفش بهبودی جامعه و صلح است.

حضرت بهاءُالله پادشاهان را نصیحت می فرمایند که بارِ سنگین بر دوش اتباعِ خویش نگذارند:

«لا تَحمِلوُا عَلَی الرَّعیَّةِ فَوقَ طاقَتِهِم وَ لا تَخرِبُوهُم لِتَعمیرِ قُصُورِکُم اَنِ اخْتارُوا لَهُمْ ما تَخْتارُونَهُ لِاَنْفُسِکُم.» ۸ [مضمون به فارسی: بر مردم فوق طاقتشان حمل نکنید و ایشان را برای آباد کردنِ قصرهایتان خراب نکنید. برای مردم آنچه را که برای خود می پسندید اختیار کنید.]

این نکتۀ مهم را در از بین بردن ثروت و فقرِ بی حدّ متذکّر شده اند
//www.noghtenazar.org/node/1531 که حضرت عبدُالبهاء آن را یکی از اصول اساسی دیانت بهائی محسوب فرمودند.

با توجّه به این که پادشاهان و رؤسایِ اَرض «صلحِ اَکبَر» را مورد نظر قرار ندادند حضرت بهاءُالله ایشان را امر می فرمایند که توجّه به «صلحِ اَصغَر» نمایند.
//www.noghtenazar.org/node/1692

«یا مَعْشَرَ الآمِرینَ اَنْ اَصْلِحُوا ذاتَ بَینِکُم اِذاً لا تَحتاجُونَ بِکَثرَةِ العَساکِرِ وَ مُهِمّاتِهِم اِلّا عَلیٰ قَدَرٍ تَحفَظُونَ بِه مَمالِکَکُم وَ بُلدانَکُم.» ۹ [مضمون به فارسی: ای گروه حکمرانان میان خود آشتی و صلح برقرار کنید در این صورت نیازی به کثرت لشکرها و مُهِمّاتشان ندارید مگر به اندازه ای که با آن ممالک و شهرهای خود را حفظ کنید.]

مقدمۀ این صلح خلع سلاح عمومی و تفاهم بین المللی است. به دنبالۀ این امر حضرت بهاءُالله به «امنیّتِ دسته جمعی» که وظیفۀ همگی ایشان می باشد اشاره می فرمایند: امروزه این امر بطوری ناکامل در عالم موجود و عمل می نماید، هر چند که در قرن بیستم بطور قابل ملاحظه ای بهبود یافته.

«اِنْ قامَ اَحَدٌ مِنکُم عَلَی الآخَرِ قُومُوا عَلَیهِ. اِنْ هذا اِلّا عَدلٌ مُبینٌ.» ‌۱۰ [مضمون به فارسی: اگر یکی از شما بر دیگری شورید، بر او برخیزید. این نیست مگر عدلی آشکار.]

حضرت بهاءُالله در همین موارد هنوز هم به نصایح خویش ادامه می دهند:

«اِنْ یَهْرُبْ اَحَدٌ اِلیٰ ظِلِّکُمُ اَنِ احْفَظوُها وَ لاتُسَلِّموُهُ» ۱۱ [مضمون به فارسی: اگر کسی به سوی شما گریخت [پناه جست] او را حفظ نمایید و تسلیمش نکنید.]

در این بیان، موضوعْ اشاره ای قابل تأمّل به پناهندگی جهانی است که هنوز دنیای امروز با آن در تقلّا و کشمکش است.

نهایتاً حضرت بهاءُالله ملکه را نصیحت می فرمایند که از بی عدالتی مانند آنچه که نسبت به نَفْسِ مبارکشان اِعمال گردید پرهیز نماید.

شاید بتوان گفت مهم ترین نکته ای که در این لوح نازل گردیده که باعث تأمّل و تفکّر است در بیان زیر آمده:

«وَ الّذیٖ جَعَلَهُ اللهُ الدِّریاقَ الأعظَمَ وَ السَّبَبَ الأتَمَّ لِصِحَّتِهٖ هُوَ اتِّحادُ مَنْ عَلَی الأرضِ عَلیٰ اَمرٍ واحِدٍ وَ شَریعَةٍ واحِدَةٍ هٰذا لا یُمکِنُ اَبَداً اِلّا بِطبیبٍ حاذِقٍ کامِلٍ مُؤیَّدٍ لَعَمْریٖ هٰذا لَهُوَ الحَقُّ وَ ما بَعدَهُ اِلَّا الضَّلالُ المُبینُ» ‌۱۲ [مضمون به فارسی: و چیزی را که خداوند داروی اعظم و سبب اَکمل برای صحّتِ آن قرار داد آن اتّحادِ جهانیان بر اَمر و شریعتی واحد است. این امر اَبَداً ممکن نیست مگر به پزشکی ماهرِ کاملِ مُلهَم و مؤیَّد. قسم به جان و دینم این همانا حقّ است و بعد از آن نیست مگر گمراهی آشکار.]

پاورقی ها:
توجّه: برای «محفوظ بودن حقّ چاپ» به اصل مقاله به انگلیسی مراجعه فرمائید.
(۱). این مقالۀ شمارۀ ۱۴۱ نویسنده می باشد.
(۲).مایکل کِرتوتی به مناسبت جشن دویستمین سالگرد تولّد مبارک حضرت بهاءُالله که در ۲۱\۲۲ اکتبر ۲۰۱۷ برگزار می گردد تعهّد شخصی نموده که تا آن روز ۲۰۰ مقاله در مَواضیع مختلفۀ دیانت بهائی بنویسد. برای اصل این مقاله ها به: //beyondforeignness.org/ مراجعه فرمائید.
(۳). الواح نازله خطاب به ملوک و رؤسای ارض، صفحۀ ۱۳۰.
(۴). ایضاً صفحۀ ۱۳۶.
(۵). ایضاً صفحۀ ۱۳۲.
(۶). ایضاً صفحۀ ۱۳۳.
(۷). ایضاً صفحۀ ۱۳۴.
(۸). ایضاً صفحۀ ۱۳۷.
(۹). ایضاً صفحۀ ۱۳۸.
(۱۰). ایضاً.
(۱۱). ایضاً صفحۀ ۱۳۹.
(۱۲).ایضاً صفحۀ ۱۳۵.