جهان بی هدایت یزدان گردونه ای بی فرجام است و حیات بی لطف جانان افسانه ای بی انجام تلاش انسان برای درک حقائق هستی و چرائی زندگی به قدمت حضور او در عالم است و کوشش برای پی بردن به راز های سعادت حقیقی و آرامش درونی الی الابد در جریان. در این راه طولانی همواره درخشش انوار هدایت راهنمایان ربّانی روشن گر طریق بوده است. راهنمایانی که هریک تا مدتی حیات روحانی و اجتماعی انسانها را ارتقا بخشیده اند و بنیان مروّت و اخلاق را تحکیم نموده اند . فیض و رحمت الهی هرگز از عالمیان قطع نخواهد شد و این سنت تغییر ناپذیر الهی(1) همواره ادامه خواهد داشت و به فرا خور قدر و ظرفیت مخاطبین و مسائل مبتلا به ایشان هدایت الهی در هر دور به نحوی ارائه میگردد که درمان دردهای اجتماعی و پاسخ گوی معضلات ذهنی مردم زمان باشد. از این رو در ادیان مختلف شاهد تعالیم اجتماعی و روش های عبادتی متفاوتی هستیم که بعضاً تنها با زمان و یا مکانی خاص مناسبت دارند(2) و قابل تعمیم در بین مردم امروز نیستند . به همین دلیل بسیاری از مردم از هرگونه دیانت و شریعت گریزانند زیرا نه تنها درمان درد های خویش را در اعتقادات رایج نمی یابند بلکه درد های بی شماری را نیز نتیجه تمسک به اینگونه عقاید میبینند. 

"رگ جهان در دست پزشک دانا است. درد را میبیند و به دانایی درمان میکند.هر روز را رازی است و هر سر را آوازی، درد امروز را درمانی و فردا را درمان دیگر"(3)

یافتن گوهر هدایت الهی در دریا ی پرتلاطم افکار و اعتقادات متنوّع کار آسانی نیست ولی تشنگان حقیقت و جویندگان طریقت تا وصول به آن از تلاش دست نخواهند کشید. شرط توفیق در این جست و جو پاک کردن قلب از آلایش تعلقات و تعصّبات و تقالید است و خالی ساختن دل از هر گونه پیش داوری و حب و بغض. البتّه این تلاش یک سویه نیست زیرا که محبوب، طالبان پرشور خویش را به بشارت "لنهدینم سبلنا"(4) مخصص داشته است و راه خود برایشان خواهد نمود.

دبانت بهائی در اواسط قرن سیزدهم شمسی در کشور مقدّس ایران ظاهر گردید . مؤسّس آن حضرت بهاء الله(5) و مبشّر آن حضرت باب(6) بودند. حضرت باب همچون یحیی(7)که بشارت به ظهور حضرت مسیح میداد، خبر اتمام دوران شریعت پیشین و مژده ظهور حضرت بهاء الله را به عالمیان دادند ولی به زودی گرفتار ظلم و آزار متعصّبین و قشریّون مذهبی گردیدند و خود و بیش از بیست هزار نفر از پیروان صدّیقشان در این راه به شهادت رسیدند.

حضرت بهاء الله نیز از این آزار و ستم در امان نماندند در ایران مدتی در سیاه چال طهران(8) مسجون گردیدند و سپس به دستور ناصر الدّین شاه به بغداد تبعید شدند.(9) با گسترش نفوذ و محبوبیّت ایشان در بغداد دولت ایران مجدداً به هراس افتاد و ایشان را به استانبول و سپس به ادرنه و نهایتاً به عکّا که سخت ترین تبعیدگاه کشور عثمانی بود سرگون نمود. عکّا اکنون تحت حاکمیّت دولت اسرائیل قرار دارد و از مقدّس ترین زیارتگاه های بهائیان است. پیکر حضرت اعلی (باب)(10) نیز پس از پنجاه سال به اراضی مقدّسه انتقال یافت و در حیفا که شهری در مجاورت عکّا است استقرار پذیرفت. مقبره ایشان که به "مقام اعلی" شهرت دارد در این شهر بر پا گردیده و مرکز روحانی و اداری1(11) بهایی در حول مقام اعلی در دامنه کوه کرمل(12)قرار دارد.

حضرت بهاء الله جوهر پیام الهی در این عصر را وحدت عالم انسانی اعلان نمودند.

" ای اهل عالم سرا پردۀ یگانگی بلند شد، به چشم بیگانگان یکدیگر را مبینید، همه بار یک دارید و برگ یک شاخسار" (13) 

"مقصود این مظلوم از حمل شدائد و بلایا و انزال آیـات و اظهار بینات ، اخماد نار ضغینه و بغضاء بـوده که شاید آفاق افئده اهل عالم ، بنور اتفاق منور گردد و به آسایش حقیقی فائز"(14)

تعالیم اجتماعی بسیاری در جهت کمک به حصول این هدف بیان گردیده است که هر یک موانع عمده ای را از سر راه اتّحاد برمیدارد. ارائه دیدگاه هایی چون، یکی بودن اساس ادیان و تشویق به معاشرت و مراودۀ محبّت آمیز با پیـروان آنـها(15)، تساوی حقوق زن و مرد و برابری کلیه ابناء بشر، با هر اعتقاد و از هرطبقه و رنگ، حذف طبقۀ روحانی و لزوم جستجوی آزاد و فردی حقیقت به جای تقلید(16) و دنباله روی ، ترک تعصبات جنسی و نژادی و ملی و مذهبی و عرضۀ راهکار هایی مانند ایجاد خط و زبان و پول واحد جهانی و تأسیس دادگاههای بین المللی(17) و اتخاذ روش هایی برای تعدیل اقتصادی(18) از جملۀ آن هاست.

امر الهی جامعه ای نوین از مؤمنان در سراسر جهان پدید آورده که با یکدیگر و با سایر جوامع در نهایت محبت و مودت همزیستی مینمایند25 و کمک به آبادانی و توسعه اجتماعی ممالک خویش را به عنوان فریضه ای روحانی مد نظر دارند. جامعه ای که با نظمی بدیع و ساختاری متکی بر انتخابات همگانی و آزاد در سطوح محلی، ملی و جهانی26 اداره میگردد و شایسته است همچون الگویی از حصول وحدت در کثرت به جهانیان عرضه گردد و با تعمیم اصول آن در جهان میتوان به تحقق قریب الوقوع بشارات کتب مقدسه در هم زیستی گرگ و میش و تبدیل نیزه و شمشیر به گاو آهن و خیش27 امیدوار بود .  

" ای بندگان ، اگر دردِ دوست دارید درمـان پدیـدار . اگر دارای دیدۀ بیننده اید گل روی یار در بازار نمودار. آتش دانائی برافروزید و از نـادان بگریزیـد. این است گفتارپروردگار جهان"28

1- سنة من قد ارسلنا من قبلک من رسلنا و لا تجد لسنتنا تحویلا. (سورۀ اسراء آیۀ 77) شیوۀ ماست اینکه از قبل از تو پیامبرانمان را فرستادیم و هرگز دراین شیوۀ ما تحولی رخ نخواهد داد. ( یعنی در آینده نیز خواهیم فرستاد)

2- ولکل امة اجل فاذا جاء اجلهم لا یستاخرون ساعة و لا یستقدمون . یا بنی آدم اما یاتینکم رسلٌ منکم یقصون علیکم آیاتی فمن اتقی و اصلح فلا خوفٌ علیهم ولا هم یحزنون.    ( سورة اعراف آیات 34 و 35 )   و برای هر امتی زمانی هست پس آنگاه که اجلشان فرا رسد نه میتوانند آنرا ساعتی به عقب اندازند و نه پیش. ای آدمیزادگان چون پیامبرانی از خودتان بر شما بیایند و آیات مرابر شما بخوانند پس هر آنکه پرهیزکار و صالح باشد ترسی بر او نخواهد بود و اندوهگین نخواهند گشت.

 3- حضرت بهاءالله . دریای دانش صفحه 3

4- والذین جاهدوا فینا لنهدینیم سبلنا (سوره عنکبوت آیه 69 )         و کسانیکه در راه ما کوشیده اند البته راههای خود را برایشان مینمائیم

5- حضرت بهاءالله در سال 1817 میلادی در طهران متولد شدند. نامشان حسین علی و خاندانشان از اهالی نور مازندران بودند. پدر ایشان میرزا عباس نوری خطاط برجسته و از وزرای فتحعلی شاه قاجار بود . حضرت بهاءالله در سال 1863 میلادی در بغداد مقام و رسالت خویش را آشکار ساختند و دیانت بهائی را تاسیس نمودند . بهاء به معنای روشنی جلال و عظمت و زیبائی بوده و اسم اعظم الهی است.

6- حضرت باب در سال 1819 در شیراز متولد گردیدند. نامشان سید علی محمد و فرزند سید محمد رضا از تجار خوشنام شیراز بودند . در سال 1844 حضرت باب به ظهور دیانت جدید بشارت دادند . 18 نفر از نفوس پاک دل و وارسته از نقاط مختلف (از هند تا عراق ) عمدتا ً بدون تبلیغ و تنها با الهام و مکاشفÀ قلبی به مقام ایشان پی بردند که به حروف حی به معنای زنده ( حی به حروف ابجد = 18 ) ملقب گردیدند. دیانت ایشان ظرف مدت کوتاهی در ایران گسترشی چشمگیر یافت. ( به گفته کنت دو گوبینو دبیر سفارت فرانسه در ایران بیش از یک میلیون نفر از جعیت هشت میلیونی ایران بابی شده بودند) علما و دربار از این گسترش عظیم به هراس افتادند و با خشونت و قساوتی کم نظیر تصمیم به قتل عام بابیان و برکندن نهال دیانت جدید از خاک این سرزمین گرفتند و خود آن حضرت را نیز پس از چهار سال تبعید و حبس در دورافتاده ترین نقاط ایران ( قلعÀ ماکو و چهریق ) در سال 1850 در تبریز به همراه یکی از پیروانشان که حاضر به جدا شدن از ایشان نبود (محمد علی زنوزی ملقب به انیس) تیرباران نمودند در این زمان حضرت باب تنها 31 سال داشتند و 6 سال از شروع دعوت ایشان میگذشت.

در جهت تعالی حیات فردی نیز اصول و روش هایی نوین عرضه گردیده است که تحولی چشمگیر در ارتقاء روحانی انسان پدید می آورد. جایگزینی خدمت به همنوع به جای ریاضات وعبادات شاقه وعزلت گزینی و رهبانیت، محبت به جمیع مخلوقات به جای جنگ و جهاد19، تشویق به کسب کمالات روحانی و فضائل اخلاقی جهت نیل به قربیت و رضایت الهی20 بدون چشم داشت به پاداش و یا ترس از عذاب اخروی و نگرش بر احکام الهی به عنوان چراغ های هدایت و کلید های رحمت21 و نه دستورات واجب الاطاعه22، تأکید بر دعا و نیایش به عنوان وسیله ای برای تحکیم روابط عاشقانه با معبود و تسهیل جریان فیض و رحمت الهی23 و تطابق دین با علم وعقل و نفی خرافات شمه ای از این قبیلند.

 "امروز کیش یزدان پدیدار ، جهان دار آمد و راه نمود کیشش نیکوکاری و آئینش بردباری ، این کیش زندگی پاینده بخشد و این آئین مردمان را به جهان بی نیازی رساند24"

7- یحیی تعمید دهنده فرزند زکریای نبی بود که اندکی قبل از ظهور مسیح مردم را به توبه و پرهیزکاری دعوت میکرد و بشارت به قریب الوقوع بودن ظهور موعود و ملکوت آسمان میداد. وی به فرمان هیرودیس زندانی گردید و سپس به قتل رسید.

8- سیاه چال طهران سردابه ای تاریک و متعفن در مجاورت کاخ گلستان بود که محکومین به مرگ و مجرمین خطرناک را در آن در شرایطی بسیار ناگوار و سخت نگهداری میکردند. در این زندان حضرت بهاءالله مدت چهار ماه محبوس بودند. درحالی که پایشان در کند و بر گردنشان زنجیری به وزن 17 من قرار داشت 

9- حضرت بهاءالله مدت 9 سال در بغداد 4 ماه در استانبول و 5 سال در دارنه در تبعید بودند و سپس در زندان عکا که بد آب و هوا ترین نقطه مملکت عثمانی بود زندانی شدند. گر چه پس از دو سال امکان اقامت در خارج از زندان را یافتند ولی تا پایان حیاتشان در سال 1892 میلادی درعکا به حال تبعید بودند. مرقد ایشان در عکاست که مقدس ترین زیارتگاه بهائیان محسوب میگردد.

10- "حضرت اعلی" مشهور ترین لقبی است که بهائیان حضرت باب را به آن می نامند این نام در کتاب مقدس به صراحت ذکر گردیده : " و ملکوت و سلطنت و حشمت مملکتی که زیر تمامی آسمانها است بقوم مقدسان حضرت اعلی داده خواهد شد که ملکوت او ملکوت جاودانی است و جمیع ممالک او را عبادت و اطاعت خواهند نمود" کتاب دانیال نبی باب 8 آیه27

11- مرکز جهانی بهائی بیت العدل اعظم نامیده میشود که عهده دار ادارۀ امور بین المللی جامعۀ بهائی و تشریع قوانین غیر منصوص است. مقر بیت العدل اعظم در حیفا در مجاورت مقام اعلی قرار دارد. در اطراف مقام اعلی ساختمانهای دیگری نیز همچون موزۀ بین المللی بهائی (دارالاثار) ، مرکز مطالعه و تحقیق ، کتابخانۀ بین المللی و دارالتبلیغ بین المللی احداث گردیده اند . این بناها در دل مجموعه ای از باغهای بی نظیر قرار گرفته اند و هریک شاهکاری در معماری بحساب می آیند.

12- کرمل یا کرم ئیل بمعنای باغ خداست و نام کوهی است در حیفا

13- حضرت بهاءالله ، دریای دانش ، صفحه 8

14 – حضرت بهاءالله ، کتاب عهد ( وصیت نامه )

15-" عاشروا مع الادیان بالروح والریحان لیجدوا منکم عرف الرحمان ایاکم ان تأخذکم حمیة الجاهلیة بین البریة کل بدء من الله و یعود الیه انه لمبداء الخلق و مرجع العالمین" حضرت بهاءالله، کتاب اقدس آیه 355 با پیـروان (دیگر) ادیان با خوشی و خـرمی معاشرت نمائیـد تا بـوی خـوش رحمانی را در شما بیابند. مبادا دچار تعصبات جاهلی رایج بین مردمان گردید همگی از خداوند پدید آمده اید و به او باز میگردید. اوست مبداء خلق و مرجع عالمیان. 

16- " این کلمات عالیات طیور افئده را پرواز جدید آموخت و تحدید و تقلید را از کتاب محو نمود"   حضرت بهاءالله ، لوح دنیا

17- " از جمله اموری که سبب اتحاد و اتفاق می گردد و جمیع عالم یک وطن مشاهده میشود آن است که السن مختلفه به یک لسان منتهی گردد ، و همچنین خطوط عالم به یک خط باید جمیع ملل نفوسی معین نمایند از اهل ادراک و کمال ، تا مجتمع شوند و به مشاورت یکدیگر یک لسان اختیار کنند ، چه از السن مختلفۀ موجوده و چه لسان جدید اختراع نمایند و در جمیع مدارس عالم اطفال را به آن تعلیم دهند"  حضرت بهاءالله لوح مقصود

18- روشهائی مانند سهام دار شدن کارگران در کارخانه ها بجای مزدوری ، اخذ مالیات تصاعدی به تناسب درآمد و راهکارهای تأمین اجتماعی و حمایت اقتصادی ، یک و نیم قرن پیش در تعالیم بهائی به عالمیان توصیه گردیده.

19- " ای دوستان بمنزله سراج باشید از بـرای عالم ظلمانی و بـه مثابه نور باشید از برای تاریکی. بـا جمیع اهـل عالم بکمال محبت رفتار کنید اجتناب و جدال و فساد، کـل در ایـن ظهور اعظم منع شده، نصرت به اعمال طیبه و اخلاق مرضیه بـوده و خـواهد بود "  حضرت بهاءالله، دربای دانش ، صفحه 108  "امروز انسان کسی است که به خدمت جمیع من علی الارض قیام نماید" حضرت بهاءالله، لوح مقصود

20- "درمقام اول و رتبة اولی بهشت رضای حق است"   حضرت بهاءالله دریای دانش صفحة 69 " قل روح الاعمال هو رضائی و علق کل شیئ بقبولی ..."  حضرت بهاءالله ، کتاب اقدس آیه 84  بگو روح اعمال رضایت من است و همه چیز به قبول من منوط است

21- " یا ملاء الارض اعلموا ان اوامری سرج عنایتی بین عبادی و مفاتیح رحمتی لبریتی ..." حضرت بهاءالله ، کتاب اقدس آیه 7  ای مردمان جهان بدانید که اوامر من چراغهای عنایت من میان بندگان من و کلیدهای رحمت من است برای مردمان من.

 22- " این ظهور از برای اجرای حدودات ظاهره نیامده... بلکه لأجل ظهورات کمالیه در انفس انسانیه و ارتقاء ارواحهم الی المقامات الباقیه و مایصدقه عقولهم ظاهر و مشرق شده" حضرت بهاءالله ، مائده آسمانی

 23- " طبیب جمیع علتهای تو ذکر من است فراموشش منما"  حضرت بهاءالله ، کلمات مکنو نه  " یا الهی تری روحی مهتزاً فی جوارحی و ارکانی شوقاً لعبادتک و شغفاً لذکرک و ثنائک" حضرت بهاءالله ، نماز کبیر ای پرورگار من، روحم را می بینی که از شوق عبادت تو و شادی نیایش و ستایشت به اهتزاز آمده 24- حضرت بهاءالله ، لوح شیرمرد

  25- دیانت بهائی اکنون در کلیه مناطق جهان از قبایـل اسکیمو و سرخ پوستان امریکا گرفته تـا جزایـر اقیانوس آرام دارای پیروانی است و متنوع ترین فرهنگها را در خود جای داده و آثار بهائی بیش از هر دیانت دیگری به زبانهای مختلف دنیا ترجمه گردیده است. 

26- مرکز رسمی اداره جامعه بهائی در هر نقطه محفل نامیده میشود ساختار اداری تشکیلات بهائی شامل محافل محلی ، محافل ملی و در سطح جهانی بیت العدل اعظم است. همگی این مراجع با انتخابات آزاد و عمومی کلیه اعضای جامعه بهائی تعیین میگردند. انتخاب محافل محلی و ملی هرسال و انتخاب بیت العدل اعظم هر پنج سال انجام میشود. تعداد اعضاء در محافل و بیت العدل اعظم حداقل 9 نفر است. در انتخابات بهائی تبلیغات انتخاباتی و کاندیداتوری صورت نمیگیرد و اعضای جامعه موظفند در طول سال به انتخاب شایسته ترین افراد فکر کنند. انتخاب محافل ملی بصورت دو مرحله ای و توسط نمایندگان مراکز در کانونشن ملی انجام میگیرد و انتخاب بیت العدل اعظم با رای اعضای محافل ملی در همایشی بین المللی صورت میپذیرد که حاضرین میتوانند از بین خود ویا هر کس دیگر که ذیصلاح بدانند اعضای بیت العدل اعظم را انتخاب کنند.

27- " و ایشان شمشیرهای خود را برای گاوآهن و نیزه های خویش را برای اره ها خواهند شکست. و امتی بر امتی شمشیر نخواهد کشید و بار دیگر جنگ را نخواهد آموخت"                          کتاب مقدس ، اشعیا نبی ، باب 2 آیه 4 و 5  " گرگ با بره سکونت خواهد داشت و پلنگ با بزغاله خواهد خوابید"    کتاب مقدس ، اشعیاء نبی،باب 11 ، آیÀ 6

28- حضرت بهاءالله ، دریای دانش صفحۀ 33