شرحی از مجلۀ اکونومیست آسیا

دیانت بهائی (۱)

با رشدی سریع در طول و عرض جهان ولی تحت ظلم و جفا در موطن خویش

نوشته: اِ. وی ( A.V) بتاریخ ۲۰ آوریل ۲۰۱۷

ترجمه: مهرداد جعفری

چند روزی است که شهر حیفا در اسرائیل مشغول به برگزاری مراسم مختلفه بوده. شانزده آوریل در کوچه های پر پیچ و خم نزدیک بندر حیفا مسیحیان مشفول برگزاری مراسم «عید پاک»(۲) بودند. روز قبلش کلیمیان همان محلات به بمناسبت «عید فصح» (۳) روز سبت ( شنبه) خود را در کنیسه های به مناجات و دعا مشغول شدند. و از بیستم آوریل جامعه قلیل بهائیان بزرگترین جشن خود را یعنی عید رضوان را شروع کردند. بهائیان در حیفا تنها نیستند. گرچه مرکز دیانتشان در این شهر است ولی تعداد بهائیان به میلیون ها نفوس در سراسر عالم می رسد.حال باید گفت که این بهائیان چه کسانی هستند؟

دیانت ایشان نسبتاً امری جدید است. در سال ۱۸۴۴ میلادی (۱۲۶۰ هجری قمری) بازرگانی که خود را «باب» به معنی درب یا دروازه نامید در ایران اظهار امر خویش را نمود. (حضرت) باب تفسیر جدیدی در مسائل شیعه اسلام را شروع نمود و اعلان کرد که به همان نحوی که پروردگار حضرت موسی، حضرت مسیح و حضرت محمّد را فرستاده پیامبر جدیدی را هم بزودی خواهد فرستاد. بهائیان معتقدند که یکی از پیروان حضرت باب معروف به (حضرت) بهاءالله همان پیامبر مذکور است که مؤسس دیانت بهائی می باشند. در مقابل ظلم و جفای دو دولت ایران و عثمانی حضرت بهاءالله آثار اساسی دیانت خویش را برای جامعه نازل فرمودند. هم چنین حضرتشان مکان بسیار زیبای استقرار رمس حضرت اعلی (باب) را در حیفا که مشرف به دریای مدیترانه بود بنفسه معین فرمودند.

همانطوری که اصول این دیانت شاهد است بسیاری از اوامرش مشابهتی به احکام دیگر ادیان دارد. بعنوان مثال مصرف مشروبات الکلی مانند اسلام حرام است. و همان طوری که مسلمانان در هنگام نماز در جهت قبلۀ خویش یعنی مکّه نماز می گذارند، بهائیان نیز در هنگام نماز به جهت روضۀ مبارکه که آن هم محل استقرار رَمسِ حضرت بهاءالله نزدیک حیفا است توجه می کنند. در دیانت بهائی ادیان دیگر مانند مذاهب هندو و بودائی مورد احترام است. ریشۀ ایرانی بودن دیانت بهائی هم کاملا مشخص است. بهائیان سال نوی ایرانی را هم جشن می گیرند و دیانت حضرت زردشت هم برایشان محترم است. بهائیان به «وحدت نوع بشر» معتقدند که این امر به مراتب و بنفسه بالاتر از جدائی و تفرقه نژادی است و به همین دلیل است که امر بهائی در میان بسیاری از جوامع محروم مانند بومیان امریکا براحتی مورد استقبال قرار گرفته. همچنین در طرف دیگر اقیانوس آرام دیانت بهائی در میان قبائل پاپائو از محبوبیت خاصی برخوردار است: در مقایسه با بعضی از مبلّغین مسیحی بهائیان اعتراضی نسبت به ادامۀ مراسم فرهنگی خود این جوامع ندارند. در این قضیه سازمان دهی منظم و مرتب هم کمک بزرگی است. «مهاجرین» در بسیاری از کشورها به تبلیغ دین بهائی مشغولند و این در حالی است که رهبران جامعه تعلیم و تربیت بانوان را مورد حمایت قرار می دهند. امروزه در سراسر جهان از کشور چاد گرفته تا بولیویا تعداد بهائیان بالغ بر هفت میلیون می باشد.

انعطاف امور در دیانت بهائی کمک بسیاری نموده که سریعاً گسترش یابد و هم چنین باعث ایجاد اشکالاتی هم گردیده. بسیاری از علمای اسلامی بهائیان را مرتد محسوب می دارند. بهائیان اوّلیه اکثراً در ابتدا مسلمان بوده اند که هر پیامبری بعد از حضرت محمّد را مردود می شمارند. بعضی از منتقدین هم بهائیان را به بر انداختن حکومت محکوم می کنند و مقرّ دیانتشان در حیفا را به رابطۀ مستقیم با صیهونیسم مرتبط می دانند. به همین دلیل پیروان این دیانت در کشورهای اسلامی بخصوص کشور ایران مورد جور و ستم قرار گرفته اند. در سالیان اخیر صدها بهائی دستگیر شده و در ماه سپتامبر گذشته یکی از بهائیان نیز در شهر یزد به قتل رسید. همچنین در یمن بهائیان هم در بند زندان گرفتارند. حمایت بهائیانی که در خارج از این کشورها مقیم اند تاحدّی از فشارها کم نموده. به عنوان مثال بهائیان کشور مصر دیگر نباید یکی از مذاهب اسلام، مسیحی و یا کلیمی را در کارت شناسائی خویش قید نمایند. حتی دانشگاهی تأسیس گردیده که جوانان بهائی را که از تحصیل محروم شدند تعلیم دهد. علی رغم رشد دیانت بهائی در جهان، بهائیان همچنان در خاور میانه تحت فشار و آزار خواهند بود.

پاورقی:
۱. برای اصل این مقاله به زبان انگلیسی به آدرس زیر مراجعه فرمائید:
//www.economist.com/blogs/economist-explains/2017/04/economist-exp…
۲. Esater. سه روزی که مسیحیان به مناسبت مصلوب شدن حضرت مسیح در کلیسا ها به دعا مشغول می گردند.
3. Passover. هشت روزی که کلیمیان به مناسبت خروج بنی اسرائیل از مصر احترام می گذارند و به دعا مشغول می شوند.