زنان و مردان همواره در نظرِ اِلهی مساوی بوده اند... (۱)

نوشتۀ مایکل کِرتوتی ‌(Michael Curtotti) (۲)

۲۶ آپریل ۲۰۱۷
ترجمۀ مهرداد جعفری

«اِناث و ذُکور عِندَالله [زنان و مردان نزد خدا] واحد بوده و هست» (۳)

با این بیان مبارک، حضرت بهاءُالله ستم روا داشتن به زنان را به چالش می کشند. لِذا نصِّ زیر نشانۀ احترام بیش تر به تساوی حقوق هر دو جنس انسانی است:

«هَلْ عَرِفتُم لِمَ خَلَقناکُم مِن تِرابٍ واحِدٍ، لئَلّا یَفتَخِرَ أحَدٌعَلی أحَدٍ» (۴) [مضمون به فارسی: آیا دانستید چرا شما را از خاکی واحد آفریدیم؟ تا این که احدی بر احدی افتخار نکند.]

نظریۀ کلّی تساوی حقوق مابین افراد بشر در متون و زمینه های مختلف تاریخی که نفوس از آن محروم شده بودند از جانب حضرت بهاءُالله تشریح گردیده.

از نظر اشتغال به کار حضرت بهاءُالله می فرمایند:

«... یا اَهلَ البَهاءِ قَدْ وَجَبَ عَلیٰ کُلِّ واحِدٍ مِنکُمُ الاِشتغالُ بِاَمرٍ مِنَ الاُمورِ مِنَ الصَّنایعِ وَ الاِقتِرافِ وَ اَمثالِها» (۵) [مضمون به فارسی: ای بهائیان به تحقیق که واجب شد بر هر یک از شما اشتغال به امری از امور از صنایع و کسب و امثال آن.]

هیچ تفاوتی بین اجناس مشاهده نمی شود. مجزّا نمودن بانوان از حیات جامعه و محدود نمودن آنان به عنوان «کار زنان» بطور کلّی مُلغیٰ گردیده.

حضرت بهاءالله مایلند اطفال بطور مساوی تحت تعلیم و تربیت قرار گیرند. (۶)

در مورد خشونت و آزار علیه بانوان حضرت بهاءُالله می فرمایند:

«باید دوستانِ حقّ به طِرازِ [زینتِ] عدل و انصاف و مهر و مَحَبَّت مُزیّن باشند. چنانچه بر خود ظلم و تَعَدّی روا نمی دارند بَر اِماءِ اِلهی [خانم ها] هم روا ندارند » (۷)

در این مقام وظیفۀ همگان است که با خشونت در خانواده، خشونت نسبت به جنسِ مقابل که هنوز در جامعه دیده می شود مقابله نمایند.

حضرت بهاءُالله حکم برده داری را برای زنان و مردان لغو نمودند. (۸)

نزدیک ترین تماس مردان و زنان در محیط خانواده اتفاق می افتد. همان خلقت همگی از (تُراب) در این مرحله و در تمامی دیگر شرایط هم صادق است. دیگر رابطۀ رئیس و مرؤوسی بین مردان و زنان امروزه در محیطی مانند خانواده معنائی ندارد. در این زمینه می توان به بیان حضرت بهاءُالله در مورد امر مشورت اشاره کرد که:

«در جمیع امور به مشورت متمسّک شوید چه که اوست سِراجِ [چراغ] هدایت...» (۹)

هم چنین این اصل مشورت در جامعۀ بهائی در سطح خانواده هم باید کاملاً رعایت گردد:

«هیچیک از همسران نباید بر دیگری غیر عادلانه برتری جویند» (۱۰)

در سال های ۱۹۱۱ و ۱۹۱۲ حضرت عبدُالبهاء [جانشین منصوص حضرت بهاءُالله] در طول اَسفار خویش در غرب در خطابه های خود اصل تساوی حقوق زنان و مردان را یکی از اصول اساسی تعالیم حضرت بهاءُالله قرار دادند ـ که مستقیماً مربوط به وحدت بشر می باشد.

این امر در زمانی بود که در اروپا و امریکا بانوان قادر به دادن رأی نبودند (گرچه در استرالیا و نیوزلند می توانستند رأی دهند) و تا حدِّ زیادی در حیاتِ جامعه نقشی نداشتند و در بسیاری نقاط دیگرِ جهان تساوی بین زنان و مردان در شرایط بسیار نامناسبی بود. حضرت عبدُالبَهاء در طول سفر خویش مکرراً این مطلب را مورد نظر قرار می دادند:

«در اِعلانِ وحدتِ عالمِ انسانی [حضرت بهاءُالله] فرمودند که رِجال و نِساء [مردان و زنان] در نظرِ خداوند حقوقی مساوی دارند و هیچ تفوّقی نسبت به یکدیگر ندارند... عالمِ بشر را دو جَناح [بال] است یکی نِسوان [خانم ها] و دیگری رِجال [آقایان]. (۱۱)

«در پیشگاه پروردگار، هیچیک از اَجناس بشری بر دیگری تفوّقی ندارد. پس به چه دلیل باید هر کدام بتواند بر دیگری برتری جوید و از حقوق منصفانه محرومش نماید به مثل این که خداوند وی را مجاز نموده که به چنین عملی اقدام نماید؟» (۱۲)

«تا آنجائی که حقیقت تساوی حقوق بین اَبناءِ بشر کاملاً برقرار نگردد و تحقّق نیابد پیشرفت عالم بشری به عالی ترین سطوح امکان پذیر نیست.» ‌(۱۳)

«سؤال: در شرق مقام بانوان به چه حدّی است؟ جواب: در دوران گذشته مقام زنان بسیار اسفناک بوده، اعتقاد بر این بود که بهتر است که ایشان در جهالت بمانند. مُرجّح بود که زنان خواندن و نوشتن ندانند که از امور جهان مطّلع گردند. تصوّر بر این بود که زنان خلق شده اند که نگه داری از فرزندان نمایند و به امور خانه داری بپردازند. اگر زنی به دنبال تحصیل علم بود به نظر می رسید که خلافِ عِفّت است و لِذا زنان در خانه ها زندانی بودند. منازل حتّی پنجره ای به دنیای خارج نداشت. حضرت بهاءُالله تمام این امور را از بین برد و اِعلانِ تساوی حقوقِ مردان و زنان فرمود. با امر تعلیم و تربیتِ زنان مقام ایشان را بالا برد و هم چنین نباید در تعلیم و تربیت تفاوتی بین پسران و دختران باشد. مردان و زنان حقوق مساوی باید داشته باشند. از دیدگاه پروردگار تفاوتی بین اجناس نیست.»‌(۱۴)

«در قدیم دنیا با زور اداره می شد و مرد چون جسماً و فکراً از زن قوی تر و زورمند تر بود بر او غالب و مسلّط بود ولی حال وضع عوض شده و اِعمالِ زور و عُنف [شدّت و قساوت] تسلّطِ خود را از دست داده است و اکنون هوشیاری و فهم و فِراستِ فطری و خَصائلِ روحانی و مَحَبَّت و خدمت که در زن قوی است تفوّق و غلبه یافته است و به این مناسبت عصر جدید بیش تر با عواطف و نوایایِ زنان آمیخته است تا با صلابتِ مردان. یا اگر بخواهیم روشن تر و صحیح تر بگوئیم عصری خواهد بود که در آن دو عنصر مرد و زن در ایجاد تعادل و هم آهنگی در مَدَنیّت بطور یکسان مؤثر خواهند بود.» (۱۵)

این طرز تفکّر نشان دهندۀ این نکته است که دنیای قدیم ـ و حتّی دنیای امروزـ بر اساس تفوّق مردان بوده است. دنیائی که صفات مردانه و زنانه بطور مساوی در جامعه جلوه نماید، دنیائی است غیرقابل تصوّر و متفاوت با دنیائی که امروزه در آن زندگی می کنیم (حتّی در آن مناطق دنیا که نحوۀ تساوی حقوق زنان و مردان بطور قابل ملاحظه ای پیشرفت کرده).

حضرت عبدُالبَهاء نظرشان در مورد زنان این است که ایشان نقشی بسیار اساسی در استقرارِ صلحِ جهانی خواهند داشت- ایشان تساوی حقوق زنان و مردان را مقدمۀ استقرارِ صلح می دانند. در جلسۀ انتخاباتی زنان در نیویورک چنین بیان فرمودند:

«زمان آن خواهد آمد که بانوان بطور کامل در امور عالم شرکت نمایند، هنگامی که در میادین سیاست و قانون با اعتماد کامل وارد گردند جنگ خاتمه خواهد یافت زیرا زنان مانع و رادِعِ [بازدارندۀ] آن خواهند بود.» (۱۶)

اوّلین نظری بود که کنگرۀ آمریکا قبول نمود هنگامی که ژانت رانکین (Jeannette Rankin) اوّلین زن نماینده انتخاب شده بود. در ابتدای جنگ جهانی اوّل بود که وی شرکت آمریکا را در آن جنگ مورد سؤال قرار داد. علیرغم تمسخرهایی که نصیب وی شد رأی منفی خویش را داد و بعداً اظهار داشت:

«اوّلین باری که اوّلین زن برایش امکان داشت که مخالف جنگ باشد باید می گفت.» (۱۷)

پاورقی ها:
توجّه: برای «محفوظ بودن حقّ چاپ» به اصل مقاله به انگلیسی مراجعه فرمائید.
(۱). این مقالۀ شمارۀ ۲۰ نویسنده می باشد.
(۲). مایکل کِرتوتی به مناسبت جشن دویستمین سالگرد تولّد مبارک حضرت بهاءالله که در ۲۱\۲۲ اکتبر ۲۰۱۷ برگزار می گردد تعهّد شخصی نموده که تا آن روز ۲۰۰ مقاله در مَواضیع مختلفۀ دیانت بهائی بنویسد. برای اصل این مقاله ها به: //beyondforeignness.org/ مراجعه فرمائید.
(۳). نقل قول از حضرت عبدُالبهاء در پیام خطاب به یاران ایران مورّخ ۵ آذر ۱۳۸۲ (۲۶ نوامبر ۲۰۰۳)
(۴). کلماتِ مبارکۀ مکنونۀ عربی، شمارۀ ۶۸.
(۵). کتاب مستطابِ اَقدس، بند ۳۳.
(۶). اشراقات، اشراق هفتم.
(۷). جزوۀ حیات بهائی، مجموعه ای از نصوص مبارکه و ترجمه ای از دستخط های صادره توسّط و یا از طرف حضرت ولّی امرالله و بیت العدل اعظم الهی تهیّه و تنظیم : دایرۀ مطالعۀ نصوص و الواح بیت العدل اعظم الهی. شمارۀ ۳۳.
(۸). کتاب مستطاب اَقدس، بند ۷۲.
(۹). الواح نازله بعد از کتاب اَقدس، لوحِ مقصود، صفحۀ ۱۰۲.
(۱۰). ترجمه به مضمون از پیام بیتُ العدلِ اَعظم به تاریخ ۲۴ ژانویه ۱۹۹۳ خطاب به یکی از بهائیان.
(۱۱). ترجمۀ به مضمون از خطابۀ حضرت عبدُالبَهاء، نهم جون ۱۹۱۲ در فیلادلفیا.
(۱۲). ترجمۀ به مضمون از خطابۀ مبارک حضرت عبدُالبهاء به تاریخ ۱۴ نوامبر مندرج در Paris talk.
(۱۳). ایضاً.
(۱۴). ترجمۀ به مضمون از خطابۀ مبارک حضرت عبدُالبهاء به تاریخ دوّم جون ۱۹۱۲ در نیویورک.
(۱۵). کتاب بهاءُالله و عصر جدید، صفحۀ ۱۶۸.
(۱۶). ترجمۀ به مضمون از خطابۀ مبارک حضرت عبدُالبهاء به تاریخ ۲۰ می ۱۹۱۲ در نیویورک.
(۱۷).مراجعه کنید به: //jrpc.org/about/jeannette-who/