×
صفحه نخستدرباره سایتشرایط استفادهحریم خصوصیتماس با ما
اصول اعتقاداتاخلاقیاتتاریخاجتماعیاحکامادیان دیگراقتصادبشاراتحقوق بشرسیاستپاسخ به اتهاماتشعر و ادبفهرست تمام مقالات
پیامهای مرکز جهانی بهائی اخبار جامعۀ بهائی گشت و گذار در اخبار بخش سردبیر

برای شروع یا قطع اشتراکتان در خبرنامه سایت، آدرس ایمیل خود را در ذیل وارد کنید.

ثبت نام
قطع اشتراک
twittertelegraminstagram
×
ببخشید کجا می‌توانم تمام پیامه ... بسیار پرمحتوی و پرمعنا بود یاد ... مهم نیست بهائیت دین است یا هرچ ... واقعا تاسف آوره.این اتفاق در ا ...
در پاسخ به فصلنامه مطالعات تاریخی شماره های 17 و 20 در پاسخ به ویژه نامه 29 ایّام جام جم ندای حق
یوزارسیف هم خاتم النبیّین بود!وقت آن است كه بدانيم دين بهايي چيستدرد دلی با خانم وزیر بهداشتآیا بهاییان در انتخابات شرکت می کنند؟تخریب گورستان‌ و عدم صدور جواز دفن بهاییان در شماری از شهرهای ایران
img

سایت نقطه نظر تلاشی برای رفع ابهامات و تعصبات عامه مردم راجع به دیانت بهائی است.

دانش از دیدگاه حضرت بهاءُالله
1396/06/21

دانش از دیدگاه حضرت بهاءُالله (۱)

نوشتۀ مایکل کِرتوتی ‌(Michael Curtotti) (۲)

۲۹ می ۲۰۱۷
ترجمۀ مهرداد جعفری

سؤال این است که چگونه ما کسب دانش می نماییم یا می دانیم؟ دانستن چه مفهومی می تواند داشته باشد؟ این سؤالات فریبنده ظاهراً ساده است ولی از اهمّیّت خاصّی برخوردار است که جواب آن نمی تواند صریح و مستقیم باشد. علاوه بر آن علم عامل رفاه جامعۀ بشری است.

در مرحلۀ اُولیٰ حضرت بهاءُالله در "کلماتِ مکنونۀ عربی" دانش را به عدالت مربوط می فرمایند.

«اَحَبُّ الأشیآءِ عِندیَ الاِنصافُ لا تَرْغَبْ عَنهُ اِنْ تَکُنْ اِلَیَّ راغِباً وَ لا تَغْفُلْ مِنهُ لِتَکونَ لیٖ اَمیناً وَ اَنتَ تَوَّفَقُ بِذلِکَ اَنْ تُشاهِدَ الأشیاءَ بِعَیْنِکَ لا بِعَیْنِ العِبادِ وَ تَعرِفَها بِمَعرِفَتِکَ لا بِمَعرِفَةِ اَحَدٍ فِی البِلادِ فَکِّرْ فیٖ ذلِکَ کَیْفَ یَنْبَغیٖ اَنْ یَکونَ. ذلِکَ مِنْ عَطیَّتیٖ عَلیکَ وَ عِنایَتیٖ لَکَ فَاجْعَلهُ اَمامَ عَیْنَیْکَ.» ۳ [مضمون به فارسی: دوست داشتنی چیزها نزد من انصاف است از آن روی برمگردان اگر خواهان من هستی و از آن غافل مشو تا برای من امینی باشی. و تو به آن موفّق می شوی که چیزها را به چشم خودت ببینی نه به چشم بندگان و آنها را به شناسایی خودت بشناسی نه به شناسایی احدی در شهرها. در این تفکّر کن که چگونه شایسته است باشد. این از بخشش من بر تو و عنایت من برای تو است؛ پس آن را دربرابر دیدگانت قرار ده.]

بنوبۀ خود حضرت بهاءُالله عدالت را بِنَفسه باعث از بین بردن اختلافات ما بین نوع بشر فرمودند و عدالت و اتّحاد را به هم مرتبط دانستند.

«مقصود از آن (داد) ظهورِ اتّحاد است بینِ عِباد. در این کلمۀ عُلیا بَحرِ حکمتِ اِلهی مَوّاج...»۴

علاوه بر این دو نکته حضرت بهاءُالله اهمیّت خاصّی به علم می دهند که هدفِ حکومتِ صحیح و منصف است بجای به کار بردن زور و قدرت.

«زمامِ حفظ و راحت و اطمینان در ظاهر در قبضۀ اقتدار حکومت است» ۵

«از ملکوتِ بیانِ مقصودِ عالمیان نازل شد آنچه که سببِ حیات و نجاتِ اُمَم است. نصائحِ قَلَمِ اَعلیٰ [حضرت بهاءالله و نیز قلمِ وحیانی حضرتشان] را به گوش حقیقی اِصغا نمائید. اِنَّها خَیرٌ لَکُم عَمّا عَلَی الاَرضِ.» ۶ [مضمون به فارسی: بدرستی که آن برای شما بهتر است از آنچه بر روی زمین است.]

در حیات فردی طریق پیمودن رشد روحانی هر نفسی بستگی مستقیم و نزدیک با علم دارد.

«شخصِ مُجاهد که اراده نمود قدم طلب و سلوک در سبیل معرفت سلطانِ قِدَم گذارد باید در بدایتِ امرْ قلب را که محلِّ ظهور و بروزِ تجلّیِ اَسرارِ غیبیِ اِلهی است از جمیع غباراتِ تیرۀ علومِ اکتسابی و اشاراتِ مَظاهرِ شیطانی پاک و منزّه فرماید و صَدر را که سَریرِ ورود و جلوسِ مَحَبَّتِ اَزَلی است لطیف و نظیف نماید... بقسمی که آثار حُبّ و بُغض در قلب نماند که مبادا آن حُبّ او را به جهتی بی دلیل میل دهد و یا بُغض او را از جهتی منع نماید.» ۷

هم چنین آگاهی به نفس خویش اهمیّت بسیار دارد.

«... معرفتِ انسان است به نَفسِ خود و به آنچه سببِ عُلُوّ و دُنُوّ و عِزّت و ثروت و فقر است»۸

باز نکتۀ مهمّ دیگر این است که بشر بداند حقیقتِ دانش که عامل اساسی آزادی و رهائی است مَظاهرِ اِلهیّه هستند.

«حال کدام ضیق [شدّت و سختی و تنگی] و تنگی است که اَزیَد [زیادتر] از مراتبِ مذکوره باشد که اگر نفسی طلبِ حَقّی و یا معرفتی بخواهد نماید، نمی داند نزدِ کدام رَوَد و از که جویا شود.» ۹

لذا حضرت بهاءُالله مقام و مرتبتی عالی از برای علم قائلند.

«علم بمنزلۀ جَناح [بال] است از برای وجود و مِرقاتست [نردبان است] از برای صعود تحصیلش بر کلّ لازم ولکن علومی که اهلِ اَرض از آن مُنتفع شوند، نَه علومی که به حرف ابتداء شود و به حرف منتهی گردد. صاحبان علوم و صنائع را حقِّ عظیم است بر اهلِ عالَم. یَشهَدُ بِذلِکَ اُمُّ البَیانِ فِی المَآبِ نَعیماً لِلسّامِعینَ. [مضمون به فارسی: شهادت می دهد به آن اصلِ بیان در میعاد. خوشا به حال شنوندگان.] فِی الحَقیقه کَنزِ [گنج] حقیقی از برای انسانْ علمِ اوست و اوست علّتِ عزّت و نعمت و فرح و نشاط و بهجت و اِنبساط. کَذلِکَ نَطَقَ لِسانُ العَظَمَةِ فیٖ هذَا السِّجنِ العَظیم.» ۱۰ [مضمون به فارسی: اینچنین لسان عظمت [لسان حضرت بهاءالله] در این زندانِ عظیمِ [عکّا] بیان فرمود.]

همان طوری که در بالا ذکر شده حقیقتاً تحصیل علوم از امور اساسیه است.

معیار انتخاب، علومی است که در بهبود رفاه حیات عالم انسانی به کار گرفته شوند.

«امروز بهترین میوۀ درخت دانائی چیزی است که مردمان را به کار آید و نگاهداری نماید»۱۱

بآسانی در این بیان و دیگر بیانات مبارک دربارۀ کسب علمی که مفید باشد نقش اراده و انتخاب انسان کاملاً آشکار است. بشر در بسیاری از مواضیع آنچه را که تصوّر می نماید لازم است جمع نموده و بسیاری را هم ردّ می کند. بنابراین امری که باعث تعجّب فراوان است ۱۲ این است که علومی که با حرف شروع شده و با حرف خاتمه می یابد، آن علومی نیست که شایستۀ صرف وقت و انرژی انسانی باشد.

فِی الواقع بعضی از علوم برای بشر خطرناک است. به عنوان مثال علمی که باعث تولید ابزار و وسائلی برای از بین بردن سریع تر نوع بشر باشد نمی توان علم نامید. در حقیقت آیا چنین علمی جهل نیست؟

همچنین تأکید بر اهمیّت علم جنبۀ جامعیّت آن می باشد. آنچه که باید در نظر داشت این است که تعلیم و تربیت باید شامل همگان باشد و این آن تعلیمی است که حضرت عبدُالبهاء در میان تعالیم حضرت بهاءُالله بدان توجّه مخصوص مبذول فرمودند.۱۳

تحقیق این مقاله در این مورد بسیار پراکنده و خلاصه می باشد که در آینده می توان بیش تر بدان توجه نمود ولی تا آنجایی که اجازه می دهد، چنان که از تعالیم حضرت بهاءُالله مفهوم می شود، این نتیجه که علم بمراتب فراتر از جمع آوری یک سری از حقایق و مجموعه ای از اطلاعات است، می تواند عجالتاً کافی باشد. جدا و مُنتزع از انسان و حیات جامعه، علم می تواند امری بی معنی تلقی شود.

بیتُ العَدلِ اَعظم، هیأتِ عالیۀ حاکمۀ جهانیِ دیانتِ بهائی در پیامی در سال۲۰۱۰ دربارۀ علم چنین نوشتند:

«... یکی از مفاهیم جایگاه مرکزی دانش در حیات اجتماعی است. تداوم بخشیدن به جهل و نادانی از غم انگیزترین انواع جور و ستم است و موجب استحکام و ابقای تعصّبات گوناگون می گردد. تعصّباتی که مانعی در راه تأسیس وحدتِ عالم انسانی است، وحدتی که در عین حال هم هدف و هم اصل اجرايی امر حضرت بهاءالله می باشد. دسترسی به دانش حقّ هر یک از افراد بشر است و مشارکت در ایجاد، به کارگیری و انتشار آن مسؤولیّتی است که هر فردی بر حسب استعداد و توانایی خود باید به جهت شرکت در مشروع عظیم بنای یک مَدَنیَّتِ جهانی برعهده گیرد، عدالت مشارکت عمومی را ایجاب می نماید.» ۱۴

دسترسی به علم و تحصیل آن از همان زمانی که آثار حضرت بهاءُالله نازل گردیده تا حال بنحو محسوسی تغییر و رشد نموده. دسترسی به تحصیل علم بصورت تصاعدی بالا رفته ولی باز امروزه نمی توان گفت هنوز افراد حقّی مساوی در گسترش و استفاده از تحصیل را دارند. پیامد چنین دیدگاهی در مورد حقِّ تساوی در علم و تحصیلِ آن چیست؟

پاورقی ها:
توجّه: برای «محفوظ بودن حقّ چاپ» به اصل مقاله به انگلیسی مراجعه فرمائید.
(۱). این مقالۀ شمارۀ ۵۳ نویسنده می باشد.
(۲).مایکل کِرتوتی به مناسبت جشن دویستمین سالگرد تولّد مبارک حضرت بهاءالله که در ۲۱\۲۲ اکتبر ۲۰۱۷ برگزار می گردد تعهّد شخصی نموده که تا آن روز ۲۰۰ مقاله در مَواضیع مختلفۀ دیانت بهائی بنویسد. برای اصل این مقاله ها به: //beyondforeignness.org/ مراجعه فرمائید.
(۳). کلمات مکنونۀ عربی، شمارۀ ۲.
(۴). الواح نازله بعد از کتاب اَقدس، کلمات مبارکۀ فردوسیه، صفحۀ ۳۶.
(۵). منتخباتی از آثار حضرت بهاءُالله، شمارۀ ۱۰۲.
(۶). کتابُ عَهدی، بند ۱۴، صفحۀ ۱۳۷.
(۷). منتخباتی از آثار حضرت بهاءُالله، شمارۀ ۱۲۵.
(۸). الواح نازله بعد از کتاب اَقدَس،بند ۸، طِرازات، صفحۀ ۱۷.
(۹). کتاب مستطابِ ایقان، صفحۀ ۹ از ۷۲.
(۱۰). الواح نازله بعد از کتاب اَقدَس، بند ۱۵، تجلّیات، صفحۀ ۲۸.
(۱۱). دریای دانش، صفحۀ ۸.
(۱۲). کتاب مستطاب اَقدَس، یاداشت ها و توضیحات، شمارۀ ۱۱۰.
(۱۳). مراجعه کنید به خطاباتِ حضرت عبدُالبهاء، جلد دوّم، صفحۀ ۲۲۹. در کانادا.
(۱۴). پیام بیتُ العَدل اَعظم، رضوان ۲۰۱۰.

نظر خود را بنویسید