بنا بگزارش رسانه های گروهی منجمله روزنامهء ایران (شمارهء ۳۵۳۵ بتاریخ ۷ دیماه ۸۵ مطابق ۲۸ دسامبر ۲۰۰۶ ) آقای احمدی نژاد پیامی به پاپ بند یکت ۱۶ رهبر کاتولیکهای جهان در آستانهء سال نو ارسال داشته که در طی آن به همکاری ادیان الهی برای حلّ مسائل عمدهء بشری بویژه روابط ظالمانه ای که علیه انسانها وجود دارد اشاره کرده است. معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهوری اظهار داشته که این پیام کاملاً غیر سیاسی است.
آقای احمدی نژاد در یکسال و نیم گذشته پیامهای متعدّدی به مقامات سیاسی جهان ارسال داشته است که در آن نقطه نظرهای خویش را در بارهء مسائل سیاسی بیان و تشریح کرده است ولی این پیام ویژهء اخیر که خطاب به رئیس بزرگترین مذهب مسیحی عالم است از این جنبه قابل توجّه و تأمّل است که در آن دعوت به گفتگو و همکاری ادیان الهی جهت حلّ مسائل و مشکلات عمدهء بشری خصوصاً در مورد روابط ظالمانه ای که بر علیه انسانها وجود دارد مینماید. حال نمیدانیم که پاپ اعظم پاسخی به این فراخوان داده یا مسکوت گذاشته است ما در اینجا چند سئوال را طرح کرده و تحلیلی مناسب با موضوع بنحو اجمال عرضه میداریم.
منظور از ادیان الهی در پیام فوق الذکر چیست؟ آیا فقط منحصر به اسلام و مسیحیت میباشد و اگر چنین است کدامیک از مذاهب متعدّد آن را باید بحساب آورد: شیعه یا سنّی، کاتولیک یا پروتستان (و یا ارتودوکس) جایگاه سائر ادیان همچون کلیمی، زردشتی، برهمائی (هندوئیسم) و بودائی که از قدمت بیشتری برخوردارند در این معادله کجا است و افزون بر این آیا آئین جهانی بهائی را در مدّ نظر داشته اند یا مطابق معمول نادیده انگاشته اند؟ مسائل و مشکلات عمدهء بشری در حال حاضر کدامند و بعبارت دیگر در چه مباحث و مقوله هائی باید گفتگو کرد و راه حلّ عادلانه و منصفانه یافت؟ قبل از پرداختن به پاسخ به سئوالات فوق ذکر این حقیقت لازم است که بنا به شواهد تاریخی همهء ادیان الهی در اوائل تأسیس خود موجب شکوفائی و تکامل اجتماعی و فرهنگی جوامع بشری گشته و نقش مهمّی در پیشرفت مدنیّت مادی و معنوی انسانها ایفا نموده اند متأسّفانه این نقش سازنده پس از چندی بعلل متعدد منجمله دخول عقائد و اندیشه های خرافی و تعصّبات جاهلی ضعیف و بالمآل متوقّف شده تا جائیکه حتّی این عامل روحانی و معنوی مبدّل به حربهء بنیادگرائی مذهبی و منازعات و کشمکشهای خونین گشته است.
در عالم مسیحیت نزاع بین کاتویکها و پروتستانها باعث قتل هزاران انسان بی گناه شد و از جهت دیگر تعصب و خشک مغزی روحانیون و آباء کلیسا به محاکمهء اندیشمندان و دگراندیشان اروپا و محکومیت و طرد و اعدام جمعی از نخبگان جهان دانش و هنر گردید. این ماجرای غم انگیز نیز در دورهء اسلامی تکرار شد. جنگ شیعه و سنّی در گذشته و حال هزاران تن را به باد فنا داده و باعث تفرقه و بغض و عداوت بین مسلمین گشته است. دیگر نه از اخوت و نه وحدت امّت اثری مانده و نه از بسط عدالت و تنظیم و تمشیت امور جامعه. هریک از فرق و احزاب مذهبی در شرق و غرب دعوی داشتن حقیقت مطلق می کنند و حال آنکه بفرمودهء حافظ:
جنگ هفتاد و دو ملّت همه را عذر بنه چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند
و امّا دیدگاه آئین بهائی در این خصوص چیست؟ ۵ سال قبل در (آوریل ۲۰۰۲) بیت العدل اعظم یعنی شورای حاکمهء جهانی دیانت بهائی پیام مشروح و مهمّی خطاب به رهبران ادیان جهان صادر کرد و جنبه های مختلف این امر مهمّ را گوشزد سران مذاهب و ادیان نمود که اینک به اجمال به آن اشاره میشود. نخست آنکه اگر ادیان الهی در مقام حلّ معضلات و مشکلات گوناگون بشریت هستند شرط اوّل آنست که در نفس خود ادیان وحدت و اتّفاق برقرار باشد، از آلایش تعصبات فرقه ای و تنگ نظری و عدم تسامح و تساهل نسبت به دیگران مبرّی گردند، از پیش داوریها و اعتقادات فرسوده و نامعقول فاصله گیرند و با اندیشه و خرد و با مشورت اقدام نمایند.
از آنجا که مسائل و مشکلات امروز متنوع و پیچیده است و جنبه های مختلف اجتماعی، روحانی فرهنگی و اقتصادی و محیط زیست را در بر میگیرد میباید با روشن بینی در برابر چالش های عصر ما پاسخ های مناسب و درخور ضروریات و نیازهای امروز (و نه قرنهای گذشته) بیابند چه که بنا بمدلول کل یوم هر فی شأن ما در قرن ۲۱ زندگی میکنیم و راهکارهای نوینی برای حلّ مشکلات کنونی باید جستجو کرد.
و امّا مشاکل مهمّ و عمده که به گفتهء رئیس جمهور موجب استیلای روابط ظالمانه علیه انسانها را می توان باختصار یادآور شد:
یکی شیوع و گسترش تعصبات نژادی و قومی است که متأسّفانه با عامل مذهب توأم شده و در قرون اخیر و حتّی در نیم قرن گذشته در سراسر عالم باعث بروز فجایع و وقایع خونبار شده تا آنجا که به نسل کشی و امحاء یک قوم و قبیله نیز منجر گشته است. دیگر وجود تبعیضات طبقاتی است که هنوز در بسیاری از ممالک مجری و معمول است از آنجمله تقسیم بندی انسانها به گروههای مختلف با ارزشهای متفاوت و اعمال ستم و رفتار ظالمانه نسبت به ضعفا.
دیگر عدم تساوی و برابری حقوق زنان و مردان به بهانه های مختلف و منجلمه توسّل به شرع یا فرهنگهای کهن قومی که با اعمال احجاف و بیعدالتی نسبت به حقوق نیمی از مردم جهان و کوتاهی در تعلیم و تربیت بانوان و دختران در بسیاری از مناطق جهان همراه بوده است.
دیگر فقدان یک نظام اقتصادی عادلانه در سطح جهان است که موجب تراکم و تمرکز ثروت در یک قسمت از ممالک و محرومیت اکثریت ملل و مردم جهان سوم از امکانات رفاهی و بهداشتی گشته است.
دیگر افراط و زیاده روی از استفاده از منابع طبیعی شامل قطع درختان جنگلها و آلودگی محیط زیست است که عوارض و پیامدهای نامطلوب مانند گرم شدن تدریجی هوا و بروز سوانح طبیعی و نیز افزایش بیماریهای ریوی است.
و امّا از اساسی ترین مسائل و مشکلات جهان امروز که رهبران ادیان باید بدان بپردازند پرداختن به علل برخوردها و منازعات بین پیروان مذاهب و کوشش در رفع آن و برقراری صلح و سلام و دوستی و یگانگی بین افراد بشر از هر دین و مذهب است بنا به باور بهائی ریشه و اساس همهء ادیان یکی است چه که منبع و سرچشمهء الهام پیمبران الهی خداوند است که در هر عصر و زمان برای ترقّی و تعلیم نوع بشر آن برگزیدگان را که آموزگار یا پزشک آسمانی هستند برای آموزش و پرورش و درمان آلام اجتماعی و روحانی میفرستد. بنابراین یکی از رسالتهای تاریخی رهبران ادیان آنست که فارغ از تعصّبات و اعتقادات جزمی و فرقه ای به اصول مشترک آن ادیان توجّه کنند و مؤمنین را به مدارا و تساهل و همکاری و یگانگی دعوت کنند نه آنکه با تکیه به نکات و ریزه کاریهای تئولوژیک (کلامی) بر اختلافات دامن زنند. حضرت بهاءالله بیش از یکقرن قبل از کینه و دشمنی مذهبی که آنرا آتشی سوزان و آفتی مخرب برای جامعهء بشر دانسته انذار و اخطار فرموده و زعمای جهان و ادیان را به اتّحاد و صلح پایدار دعوت کرده و رهنمون گشته است.>
جای خوشبختی است که در سالهای اخیر کم و بیش اجتماعات و همایشهای بین الادیان Inter religious - - در بعضی از ممالک برگزار شده است و هرچند سال یکبار نیز کنگرهء جهانی ادیان تشکیل میشود که آخرین آن چند سال قبل در شهر بارسلون اسپانیا بود و جامعهء بهائی نیز در آن شرکت فعّال داشت. امید است که بازتاب پیام آقای احمدی نژاد در خود ایران نیز بصورت آشتی و گفتگوی بین ادیان آن کشور باستانی که از دیرباز خاستگاه و زادگاه پیامهای الهی همچون قیام حضرت زردشت و در یکصد و شصت سال قبل ظهور آئین جهانی بهائی بود برأی العین مشاهده شود و برابری حقوق همهء پیروان مذاهب از کلیمی، مسیحی، زردشتی و بهائی در قانون اساسی منظور و نهادینه شود.